Τρίτη 12 Φεβρουαρίου 2008

Βλέπε με το μυαλό


Καθόμουν μόνος στη σκοπιά, διαβάζοντας το "Ο Μοναδικός και η Ιδιοκτησία του", του Max Stirner. Σηκώνοντας το βλέμμα μου, παρατήρησα το μπουκαλάκι με το νερό που είχα μαζί μου. Λίγο πιό κάτω από το λαιμό του μπορούσα να διακρίνω τα εξής τυπωμένα: "Δεκ 2008". Αυτόματα η ματιά μου έδωσε στον εγκέφαλό μου εντολή και σκέφτηκα "Οκ, δεν έχει λήξει ακόμα". Στη συνέχεια όμως, όταν συγκρότησα τη δευτερεύουσα σκέψη μου, χαμογέλασα γιατί απλά το νεράκι το είχα γεμίσει από τη βρύση πριν 2 ώρες.

Το γεγονός αυτό ξεκίνησε μία αλληλουχία από σκέψεις και υποθέσεις.Φυσικά δεν είναι ότι ανακάλυψα την Αμερική, αλλά συνήθως στα απλά και τα τετριμένα εγκλωβίζεται ο νούς. Να λοιπόν τι σκέφτηκα: Είσαι ουδέτερος παρατηρητής. Κοιτάς το κλείστό μπουκαλάκι νερό. Βλέπεις την ημερομηνία. Και αμέσως σου απευθύνεται η ερώτηση: Θα το έπινες και γιατί.

Εν πρώτοις, θα έλεγες ναι. Όμως θα παρατηρούσες αν το καπάκι έχει ξανανοιχτεί? Θσ σκεφτόσουν αν το μπουκάλι έχει ξαναγεμίσει? Είναι δυνατόν κάποιος να έχει τυπώσει άλλη ημερομηνία? Έχει ρίξει κανείς κάτι στο νερό? Έχει πιεί κανείς από το μπουκάλι πριν από εσένα, και αν ναι ποιος ήταν? Το περιεχόμενό του είναι πράγματι νερό? Έχει παραμείνει το μπουκάλι εκτεθιμένο στο φώς και στη ζέστη ώστε να αλλιωθεί το περιεχόμενο?

Γνωρίζω ότι είναι παρατραβηγμένο να κάνει κανείς τέτοιες σκέψεις για κάτι τόσο απλό. Και φυσικά θα υπάρχουν πληροφορίες για το που είναι το μπουκάλι (το περιβάλλον δλδ-Αν ήταν στα ράφια ενός Σ/Μ πιθανότατα δεν θα κάναμε αυτές τις σκέψεις, ενώ αν ήταν σε μία χωματερή μάλλον θα το ελέγχαμε). Παρόλα αυτά, ένα τέτοιο απλοποιημένο παράδειγμα δείχνει σε εμένα, και υποθέτω και σε εσάς, ένα πράγμα: Ότι έχει γεμίσει ο κόσμος συμβάσεις και ταμπέλες που μας δίνουν ένα μικρό κομμάτι της πληροφορίας, αλλά μας αποκρύπτουν ένα άλλο μεγαλύτερο. Στο μεγαλύτερο αυτό κομμάτι κρύβονται στοιχεία, άλλωτε πολύ σημαντικά και άλλωτε όχι τόσο. Όμως το μυαλό αισθάνεται ασφαλές και ικανοποιημένο, τόσο ώστε να επαναπαυτεί με τα τα δεδόμενα και να μην σκεφτεί πιό μακρυά.

Φυσικά αγαπητοί μου, η ποιότητα της πληροφορίας που μας κρύβεται στην καθημερινότητα είναι το σημαντικό κομμάτι της γνώσης. Είναι κατά κύριο λόγο αυτό που μας ενδιαφέρει άμεσα. Και όσο δεν το ψάχνουμε, βυθιζόμαστε στο σκοτάδι και την άγνοιά μας. Δεν επιτρέπουμε στον εαυτό μας να δεί την πλήρη εικόνα. Ετσι, όταν φτάσουμε σε ένα σημείο όπου θα έχουμε εξαπατηθεί, θα κοιτάξουμε πίσω στον όγκο των πληροφοριών οπου δεν είχαμε αναζητήσει και θα χτυπάμε το κεφάλι μας στον τοίχο από απόγνωση, ενώ κάποιος θα καγχάζει ικανοποιημένος.

Για αυτό σας ξορκίζω, κοιτάτε με το μυαλό και όχι με τα μάτια. Κρατήστε το ενεργό και σε εγρήγορση, ψάχνοντας λιγάκι πιό βαθία την επόμενη φορά ανάλογα πάντα με τα συμφέροντά σας και την χρονική σας πολυτέλεια (άλλος μύθος που θα αναφερθώ στο μέλλον). Είναι τουλάχιστον άνοστο να τρως την καρπουζόφλουδα, ενώ μέσα υπάρχει τόσο γλυκία και κατακόκκινη σαρκα.